Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/442

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

były znaki cmentarza „vestigia septornm cemeterii obruta herbis agrestibus“. Od lat przeszło 50 własność Kossowskich. Kś. F.

Gajewszczyzna 1.) zaść szl., pow. trocki, 4 okr. adm., 84 w. od Trok, 1 dom, 8 mk. katol. (1866). 2.) G., zaść. rząd., pow. trocki, 2 okr. adm., 48 w. od Trok, 2 domy, 26 mk. katol. (1866) 3.) G., mały folwark w pow. mińskim, od roku 1836 własność Nowodworskich, ma obszaru 90 mórg.

Gajęcice kol. włośc. i folw., wieczysta dzierżawa z osadą karczmarską we wsi Patrzyków, pow. noworadomski, gm. Pajęczno, par. Makowiska. Wspomina ją Długosz (503, I). Dm. 105, mk. 655, ziemi włość. 1703 mor., dworskiej 768 morg., w tem 300 ornej. W 1827 r. było tu 55 dm., 446 mk.

Gajgale, wieś uwłaszczona, pow. wiłkomierski, par. wiżuńska, do dóbr wiżuńskich wprzódy należąca.

Gajgałowo, po łotewsku Gajgałowa, folw. znaczny, niegdyś polską nazwę Potrzeby noszący, w Inflantach polskich, w zachodnio-północnej części powiatu rzeżyckiego, pomiędzy ujściem rzek Rzeżycy i Małty do jeziora Łubanu, w okolicy nizkiej i płaskiej położony, stanowi obecnie własność licznych sukcesorów Teodora Nabela, do którego przeszedł prawem kupna w r. 1817, a który go w r. 1830 znacznie większył przez nabycie uroczyska Czymszany od braci Aleksandra i Antoniego Ryków, już od roku 1805 w tymże powiecie osiadłych. Obszerne jezioro Łuban zaledwie o ¼ mili od Gajgałowa jest oddalone. Przez grunta gajgałowskie przepływają uchodzące do Łubanu dwie wyżej wspomniane rzeki Małta i Rzeżyca (ta ostatnia po łotewsku nazywa się Rejzeknie) i ułatwiają spławianie lasu przez Łuban, Ewiksztę (patrz wyżej art. Ewikszta) i Dźwinę do Rygi. Gajgałowo, wraz z uroczyskiem Czymszany, posiada obecnie ziemi uprawnej dziesięcin 395, lasu dz. 773, nieużytków przeważnie błotnistych dzies. 966 i cząstkę jeziora Łubanu, obejmującą 765 dziesięcin; ogółem przeto zajmuje przestrzeń znaczną 2899 dzies. O przeszłości Gajgałowa liczne zawiera dokumenta archiwum familijne polsko-inflanckiej gałęzi Manteufflów, gdyż zaledwie w więku bieżącym folwark ten został sprzedanym Antoniemu Rykowi przez ojca i stryja Maryi z Ryków Manteufflowej, Jana i Felicyana Ryków drycańskich, dziedziców dóbr Drycany, Pilcyny, Strużany, Rykowo, Wielony z attynencyami Radopolem, Gajgałowem i t. d. Jednym z ciekawszych dokumentów jest mapa szczegółowa i cały obszar gajgałowski dokładnie okréślająca a nosząca starannie wykony napis: „Polna karta, wyrażająca dukty graniczne, okazane w czasie kommissyi króla jmci między starostwem rzeżyckiem z jednej, a między dobrami Wieloną J. W. Ryka z drugiej strony, tudzież między Ciskadem królewskim Rzeżyckim y Ciskadem Szlacheckim Sokołowskiego, tak jako obwodnica pp. kommisarzów królewskich anno D-ni 1753-tio opisuje, z pilnością narysowana“ (Vide: Archiwum Manteufflów Lit. M. M. dział V, N. 6-ty). W roku 1805 dnia 9 czerwca, dziedzic Wielon Jan Ryk sprzedaje imiennikowi swemu podkomorzemu Antoniemu Rykowi folwark Potrzeby alias Gajgałowo, którą to majętność ten znowu prawem przedażnem z dnia 20 kwietnia roku 1817 ustępuje Teodorowi Nabelowi. Gajgałowo należy do parfii wielońskiej dekanatu rzeżycko-nadłubańskiego i posiada osobny kościół filial. Ludność tu czysto łotewska rzymsko-katolickiego wyznania. Doroczne uroczystości kościoła gajgałowskiego przypadają w dzień św. Jerzego 23 kwietnia i w dzień św. Jana Chrzciciela 24 czerwca. Zarząd gm. w Bykowie, policyjny w Wielonach. G M.

Gajgole, wś szlach., pow. wileński, 4 okr. adm., o 58 w. od Wilna, 17 dm., 109 mk. kat. (1866).

Gajgołka, zaśc. włośc, pow. wileński, 1 okr. adm., o 16 w. od Wilna, 2 dm., 9 mk. katol. (1866).

Gaj-Grzmięca al. Gaj-Grzmiętów, niem. Gai-Grementz, w r. 1738 Gaj Grzmięcki, włośc. wś, pow. brodnicki, nad małą strugą, która tuż z 2 jezior płynie i pędzi potem zaraz młyn Grzmięca; w okolicy lesistej, przeszło 1 milę od Brodnicy. R. 1670 w wizytacyi kanonika Strzesza nie zachodzi. Obszaru ziemi zajmuje mórg 422, budynk. 24, dom. mieszkal. 15, katol. 114, ewang. 21. Parafia Pokrzydowo, szkoła Szafarnia, poczta Brodnica.

Gajka al. Zielonybór (ob.).

Gajkowice, pow. piotrkowski, gm. Podolin, par. Srocko. W 1827 r. było tu 16 dm. i 119 mieszk.

Gajlańce, folw., pow. wiłkomierski, parafia Siesiki, okr. adm. i st. poczt. Pogiełoże, o 3 w. od Pogiełoż. Rozl. włók 10, gleba żytnia, własność Czarnockich. J. D.

Gajle, wś, pow. rossieński, par. lalska.

Gajlesze 1.), wś rządowa., pow. dzisieński, o 87 w. od Dzisny, 2 okr. adm., 11 dm., 110 mk. (1866). 2.) G. inaczej Kisły, zaśc. drujskiego zarządu, pow. dziśnieński, 3 okr. adm., o 44 w. od Dzisny, 1 dom, 12 mk., z tego 4 prawosł., 8 katol. (1866).

Gajleszenie, wś rząd., pow. wiłkomierski, par. Uszpole, do starostwa uszpolskiego należąca.

Gajleszys, ob. Wejszatys.

Gajlik, jezioro w pow. sejneńskim, gm. Berzniki. Leży o 1 w. na zachód od wsi Berzniki i należy do łańcucha jeziór, stanowiących niejako południowe przedłużenie jez. Gaładuś.